نویسنده: سید حسین بحرینی

 

محورهای دید (1) خطوط مستقیمی هستند که ارتباط بصری را بین دو نقطه‌ی نسبتاً دور از طریق یک کانال ارتباط بصری و حداقل یک عنصر برجسته برقرار می‌سازند. این شکل اولین بار به عنوان روشی جهت بازکردن محورهای دید در جنگل به منظور تأمین دسترسی سریع شکارچیان به شکار، مورد استفاده قرار گرفت. سپس در قرن شانزدهم در رُم جهت تسهیل حرکت انبوه زائرین بکار گرفته شد و از آن زمان تاکنون به صور مختلف در طراحی شهرها مورد استفاده قرار گرفته است. این محورها چارچوبی را برای پایه گذاری یک شهر به خاطر سپردنی و تاریخی فراهم می‌کند و به خوبی می‌تواند در سرزمینهای ناهموار عمل کرده و حتی از عوارض طبیعی نیز به طرز شگفت انگیزی بهره جوید. استفاده از این محورها در دوره باروک بصورت شبکه‌های بهم پیوسته‌ای به شکل شهر انسجام و یکپارچگی می‌بخشید. به این ترتیب که هر دو نقطه‌ای از شهر به وسیله یک محور ارتباطی اصلی به یکدیگر وصل شده و به عنوان یک محور بصری برای مراکز شهری و همچنین به عنوان ایجاد تداوم و هماهنگی بر روی زمین و نمای ساختمانها عمل می‌کرد.
محورهای دید ممکن است در مقیاس‌های مختلف و برای مقاصد گوناگون عملکردی یا شکلی مورد استفاده طراحی شهری قرار بگیرد. سه نوع از این محورها را می‌توان بر حسب مبدأ و مقصد آنها مشخص کرد: اوّل محورهای درون شهری هستند که نقطه‌ای در داخل شهر را به نقطه دیگری در داخل شهر و معمولاً با استفاده از عناصر برجسته کالبدی نظیر ساختمان، مجسمه، فواره و نظایر آن بهم متصل می‌سازند، اغلب محورهای دید موجود در شهرها از این نوعند.
دسته دوم محورهایی هستند که یک نقطه شهری را به نقطه دوردست خارج از شهر، معمولاً یک منظر طبیعی نظیر قله کوه، جنگل، دریاچه و امثال آن، مرتبط می‌سازد و بالاخره محورهایی که نقاط خارج از شهر را به نقاط مرکزی شهر متصل می‌کند. هر سه نوع می‌توانند بصورت قرینه‌ای عمل کنند. یعنی از هر دو طرف محور دید قرار گیرند.

پی‌نوشت‌ها:

1. View corridor

منبع مقاله :
بحرینی، حسین (1393) فرآیند طراحی شهری، تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ نهم.